ทบทวนปัจจัย - อธิปติปัจจัย - อารัมมณาธิปติปัจจัย
สำหรับอธิปติที่ ๒ คือ อารัมมณาธิปติ ได้แก่ อารมณ์ที่เป็นใหญ่ ซึ่งเมื่ออารมณ์นั้นเกิดเป็นใหญ่ย่อมไม่มีใครทอดทิ้งไป เพราะเหตุว่าเป็นอารมณ์ที่น่าปรารถนา โทสมูลจิตไม่มีใครชอบ เพราะฉะนั้นโทสมูลจิตไม่เป็นอารัมมณาธิปติ โมหมูลจิตก็ไม่เป็นอารัมมณาธิปติ ทุกขกายวิญญาณก็ไม่เป็นอารัมมณาธิปติ นอกจากนั้นแล้วเป็นอารัมมณาธิปติ รวมทั้งโลภมูลจิต ทิฏฐิคตสัมปยุตต์ดวงที่ ๑ นี้ ก็เป็นอารัมมณาธิปติด้วย
ใครชอบโสมนัสสหคตัง ทิฏฐิคตสัมปยุตตัง อสังขาริกกัง มีไหมคะคนชอบ มี ใคร ? ช่างชอบ ทั้ง ๆ ที่เป็นโลภมูลจิต ทิฏฐิคตสัมปยุตตัง ใครชอบ โลภมูลจิตทิฏฐิคตสัมปยุตตัง ผู้ที่มีความเห็นผิดย่อมชอบ ย่อมพอใจในความเห็นผิดอย่างนั้น เพราะฉะนั้นจึงมีความเห็นผิดมากมาย โดยที่ในขณะที่เห็นผิดนั้นต้องมีความพอใจอย่างยิ่ง ถ้าเป็นโลภมูลจิตดวงที่ ๑ คือโสมนัสสสหคตัง ทิฏฐิคสัมปยุตตัง อสังขาริกกัง
เพราะฉะนั้นการที่จะเปลี่ยนความคิดเห็นของคนอื่นนี้ ถ้าได้ศึกษาเรื่องของปัจจัยโดยละเอียด จะเห็นได้ว่ายากที่จะเปลี่ยนได้ เพราะเหตุว่าแต่ละคนย่อมเป็นเพียงสภาพธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไปตามการสะสมสืบต่อของเหตุปัจจัย ถ้าสะสมความเห็นผิดไว้มาก ไม่ว่าจะมีเหตุผลที่ถูกต้องประการใด ๆ ก็ตาม ผู้ที่พอใจที่จะเห็นผิด ก็ย่อมพอใจที่จะยึดถือความเห็นผิดนั้นต่อไป
เพราะฉะนั้นก็ควรที่จะได้ศึกษาธรรมโดยละเอียดจริง ๆ เพราะเหตุว่าทางที่จะเห็นผิด ในสมัยที่พระผู้มีพระภาคทรงดับขันธปรินิพพาน ๒๕๐๐ กว่าปีนี้ ถ้าไม่ศึกษาพระธรรมโดยละเอียดแล้ว ก็ย่อมจะทำให้มีความเห็นผิดในพระธรรมได้ ถ้าไม่พิจารณาโดยละเอียดให้ถูกต้องจริง ๆ
สำหรับอธิปติปัจจัย มีข้อสงสัยไหมคะ