เจตนาเจตสิกไม่ใช่องค์มรรค จึงไม่เป็นมัคคปัจจัย


    ไม่มีเจตนาเจตสิกในมรรคเลยใช่ไหมคะ  เจตนาเจตสิกไม่ใช่มรรค  แต่เจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย  คือเป็นสภาพธรรมที่ขวนขวายที่กระทำกิจให้สำเร็จ   เพราะฉะนั้นเจตนานั่นเอง  เป็นสภาพที่กระทำ   คือเป็นตัวกระทำกิจต่าง ๆ  แต่ว่าการที่เจตนาจะเกิดขึ้นกระทำกิจให้สำเร็จลงไปแต่ละครั้ง   ทางกาย  หรือทางวาจา  หรือทางใจนั้น  ต้องอาศัยมรรค   ต้องเกิดกับมรรค  เช่นปัญญาเจตสิกเกิดขึ้น  ก็จะมีเจตนาที่เป็นกุศลที่กระทำกรรมต่าง ๆ   โดยปัญญานั่นเองเป็นทางให้กรรมนั้นเกิดขึ้น

    สำหรับคนที่ไม่มีปัญญา  หรือว่าไม่ได้สะสมอบรมความสนใจในการที่จะเจริญปัญญา  แม้ว่ากุศลจิตจะเกิด  ก็ไม่มีทางที่จะทำให้กุศลนั้นเป็นไปในทางปัญญาได้   เพราะฉะนั้นในขณะที่ปัญญาเกิดขึ้น   จะเป็นทางให้กรรมที่เป็นกายกรรมบ้าง   วจีกรรมบ้าง  มโนกรรมบ้างเป็นกุศลเกิดขึ้นในทางของปัญญา   เพราะเหตุว่าตัวปัญญาเป็นทาง  แต่เจตนาเป็นผู้กระทำ  ซึ่งการกระทำนั้นต้องแล้วแต่ทาง   เหมือนกับการที่จะไปสู่ที่หนึ่งที่ใด   มีผู้ที่จะไป   แต่ก็จะต้องมีหนทางที่จะไปด้วย   ไม่ใช่ว่ามีแต่ผู้จะไป  โดยไม่มีหนทางที่จะไป   เพราะฉะนั้นผู้ที่จะไปนั้นคือกรรม   แต่หนทางที่ไปนั้นคือมรรค   ที่จะให้กรรมนั้นสำเร็จเป็นฝ่ายกุศล  หรือว่าเป็นฝ่ายอกุศล


    หมายเลข 6037
    27 ส.ค. 2558