ตทาลัมพนวาระ (ต่อ)
ผู้ถาม สงสัยว่าตทาลัมพนะเกิดหลังจากชวนะที่เกิด ทีนี่จิตที่ทำกิจชวนะก็จะต้องเป็นกุศล และอกุศล แต่ว่าตทาลัมพนะเป็นวิบาก
สุ. ถูกต้อง
ผู้ถาม ที่เกิดสืบต่อจากชวนะ
สุ. ถูกต้อง
ผู้ถาม ทีนี้ถ้าเป็นชวนะที่เป็นกุศล วิบากตทาลัมพนะก็ต้องเป็นกุศลหรือว่าไม่จำเป็น
สุ. ที่จริงพอจะตอบได้ก็จริง แต่สมควรแก่การที่จะสนใจที่จะรู้หรือเปล่า เพราะว่าถึงแม้ว่าจะมีอยู่ในตำรา ก็ไม่ได้หมายความว่าตำรานั้นจะทำให้เราเข้าถึงลักษณะนั้นโดยการเพียงคิดหรือไตร่ตรอง ทำไมตทาลัมพนะจึงมีถึง ๑๑ นี่ก็น่าคิดใช่ไหม ตรงกับคำถามของคุณสุกัญญา แต่ว่าเราจะรู้จริงๆ ได้เมื่อไหร่ ถ้าเราเป็นมนุษย์ เราก็สามารถที่จะมีตทาลัมพนจิตได้ครบทั้ง ๑๑ และเวลาที่กุศลชวนะเกิด ตทาลัมพนะที่เกิดต่อจะเป็นอะไร ถ้าตำราไม่บอก แล้วเราคิดเองจะเป็นยังไง
อ.อรรณพ เราศึกษาพระอภิธรรมเพื่อที่จะให้เรามีความมั่นคง หรือความไม่ใช่ตัวตนของสภาพธรรม ความเป็นไปของรูปที่เป็นอารมณ์ยังมีอยู่ วิถีจิตก็ต้องเกิดไปจนถึงตทาลัมพนวาระ นั่นก็คือเป็นความเป็นไป และก็ส่วนทางมโนทวารนั้น ถ้าอารมณ์ทางมโนทวารเป็นปรมัตถ์ทางอารมณ์ก็มีโอกาสที่หลังชวนะทางมโนทวารเกิด บุคคลนั้นสามารถที่จะมีวิบากจิตเกิดขึ้นทำกิจตทาลัมพนะได้ตามสมควรกับปฏิสนธิจิตของบุคคลนั้น ได้สนทนาเรื่องจักร ๔ อะไรเหล่านี้ ซึ่งเป็นเหตุให้กุศลเกิด
ที่มา ...